Op 21 februari 2020 won ik de tweejaarlijkse ‘Banningprijs’ voor een politiek essay door een jonge denker met een essay getiteld Tijd, taal en waarde in de verbeelding van een duurzame toekomst. Het essay is uitgegeven in een speciale brochure met alle genomineerde essays en in Socialisme en Democratie, het tijdschrift van de Wiardi Beckman Stichting.

‘Je houdt hoe dan ook wel een wereld over, en waarschijnlijk ook wel mensen.’ Concreter wordt het niet, de verbeelding van de wereld na de catastrofe, nadat klimaatverandering onherroepelijk heeft toegeslagen. Hoe kunnen we spreken over een wereld die we ons niet kunnen voorstellen, omdat hij misschien – dat weten we ook niet – volledig van de onze zal verschillen? Een wereld die dus per definitie niet past in prognoses, ramingen, statistische extrapolaties, omdat elke extrapolatie precies erop gebaseerd is dat de dingen op een enkele variabele na hetzelfde blijven?

Lees de rest van het essay en het juryrapport via deze link.

Een analyse met David Runciman

Wanneer wordt een serie ongebruikelijke politieke gebeurtenissen een coup? Die vraag dringt zich op nadat de Britse premier Boris Johnson op 28 augustus aankondigde het Britse parlement tot 14 oktober te willen schorsen, en dus de komende anderhalve maand te regeren zonder parlementaire controle.

Die periode zou voor tegenstanders van een ‘no-deal’ Brexit de laatste gelegenheid hebben geboden dit doemscenario via parlementaire weg te proberen af te wenden. Voor het eindresultaat zal het wellicht geen verschil maken, aangezien no-dealtegenstanders nog altijd moeite hebben een gezamenlijke strategie te definiëren, geen plan hebben voor wat dan wel (uittreden met akkoord of blijven), en het Verenigd Koninkrijk op 31 oktober automatisch uit de EU valt zolang er geen alternatief is. Desondanks is Johnsons aankondiging ingrijpend in een land waar parlementaire soevereiniteit heilig is.

Lees verder

Over superdiversiteit, historische continuïteit en Brexit

Er zijn weinig plekken waar onderzoek naar migratiegeschiedenis momenteel meer actualiteitswaarde heeft dan in de multiculturele wijk Whitechapel in Oost-Londen tegen de achtergrond van de naderende Brexit. Camille Creyghton woont er sinds kort en onderzoekt negentiende-eeuwse intellectuele ballingen in Londen en Parijs. Er vallen haar een aantal parallellen op tussen toen en nu.

Gepubliceerd op: Over de muur, 22 November 2018.

150 jaar geleden verscheen het eerste deel van Marx’ Das Kapital. Het bleek aanleiding voor betrekkelijk weinig festiviteiten, maar des te meer voor biografische herevaluaties. Cultuurhistorica Camille Creyghton legt drie recente monsterbiografiën van Marx en Engels naast elkaar, vraagt wat we nog aan deze oude kerels hebben, en komt tot de conclusie dat juist het feit dat hun werk niet voorspellend is gebleken, ons de vrijheid geeft met hun ideeën aan de haal te gaan. Een uitnodiging.

Verder lezen in: De Nederlandse Boekengids, 4-3 (2018), 38-41.

Telefonisch interview in De kennis van nu, Radio 5, over waarom de herdenking van de Slag bij Waterloo nog steeds gevoelig ligt in Frankrijk, 18 juni 2015, te beluisteren via soundcloud.

Ongepubliceerd, 19 mei 2015

De waarden van het verzet doen hun intrede in het Panthéon. Dat was de analyse toen president François Hollande ruim een jaar geleden zijn besluit aankondigde om op 27 mei 2015 de stoffelijke overschotten van vier verzetstrijders uit de Tweede Wereldoorlog – Pierre Brossolette, Germaine Tillion, Jean Zay en Geneviève de Gaulle Anthonioz – naar het Panthéon te laten overbrengen. Het classicistische bouwwerk op een heuvel op de Parijse linkeroever, ooit gebouwd als kerk, dient sinds de vestiging van de republiek als begraafplaats van de “grote mannen” aan wie “het vaderland eer betuigt”, zoals het devies op het fronton vermeldt. Sinds de plechtige staatsbegrafenis van de schrijver en parlementaire nestor Victor Hugo in 1885 – met ruim een miljoen belangstellenden nog steeds een van de grootste massamanifestaties uit de Franse geschiedenis – werden zesentwintig grote namen ‘gepantheoniseerd’. Hollande voegt er daar nu ineens vier aan toe.

Lees verder

‘Hebben we de guillotine nodig? Tweemaal Dantons dood’, Etcetera. Tijdschrift voor podiumkunsten, 32/137(2014), 48-52.

‘Revolutie op de bühne. Dantons dood van Georg Büchner’, Streven. Cultureel-maatschappelijk maandblad, 81/1 (2014), 44-54.

‘Positivisme en pianomuziek. De wankele vriendschap van Friedrich Nietzsche en Gabriel Monod’, blogpost op het wetenschapshistorische blog Shells and pebbles, 28 oktober 2013.

‘De schoonheid en de dood. De dood in Venetië van Thomas Mann als een novelle over de kunst’, in: Streven. Cultureel-maatschappelijk maandblad, 76/8 (2009), 696-705.